2025 ഏപ്രിൽ 9 ലെ ഇറാൻ ആണവ പ്രശ്നം: നിർണായക ഘട്ടത്തിലേക്ക്

2025 ഏപ്രിൽ 9 ലെ നിലവിലെ സാഹചര്യത്തിൽ, ഇറാൻ്റെ ആണവായുധ പദ്ധതികളെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന സംഘർഷങ്ങളാണ് ഭൗമരാഷ്ട്രീയ രംഗത്ത് പ്രധാനമായും നിറഞ്ഞുനിൽക്കുന്നത്. ഈ സ്ഥിതിഗതികളുടെ ഗൗരവം എടുത്തു കാണിച്ചുകൊണ്ട്, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സും ഇറാനും ഒമാനിൽ ചർച്ചകൾ ആരംഭിക്കാൻ തയ്യാറെടുക്കുകയാണ്. ചാതം ഹൗസിലെ മിഡിൽ ഈസ്റ്റ്, നോർത്ത് ആഫ്രിക്ക പ്രോഗ്രാം ഡയറക്ടർ സനം വകിൽ ഈ സാഹചര്യത്തെ കൃത്യമായി ഒരു നിർണായക ഘട്ടമെന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുകയും, "നാം ഒരു വഴിത്തിരിവിലാണ്, ഒരു പ്രതിസന്ധിയിലേക്ക് നീങ്ങുകയാണ്" എന്ന് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു.

ഇറാനോടുള്ള ട്രംപിൻ്റെ നയം ആക്രമണാത്മകമായ വാചാടോപത്തിൻ്റെയും നയതന്ത്രപരമായ നീക്കങ്ങളുടെയും സങ്കീർണ്ണമായ ഒരു മിശ്രിതമായിരുന്നു. അദ്ദേഹം അഭൂതപൂർവമായ സൈനിക നടപടിയുടെ കടുത്ത ഭീഷണികൾ പുറപ്പെടുവിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, ഒരു ചർച്ചയിലൂടെയുള്ള ഒത്തുതീർപ്പിനാണ് താൻ താൽപ്പര്യം കാണിക്കുന്നതെന്നും അദ്ദേഹം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. ഈ ഇരട്ടത്താപ്പ് നയം, ഒരു സംഘർഷത്തിൻ്റെ അനന്തരഫലങ്ങളെക്കുറിച്ച് ആശങ്കാകുലരായ അറബ് ലോകത്തിലെ സഖ്യകക്ഷികൾക്ക് ഉറപ്പ് നൽകാൻ ലക്ഷ്യമിടുന്നു. ഇറാൻ്റെ പ്രാദേശിക ലക്ഷ്യങ്ങൾ ആശങ്കയുണ്ടാക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, ഗാസയിലെ സംഘർഷം പോലുള്ള നിലവിലുള്ള സംഘട്ടനങ്ങൾക്കിടയിൽ ഒരു യുദ്ധം സാമ്പത്തികവും സാമൂഹികവുമായ പ്രക്ഷോഭങ്ങൾക്ക് കാരണമായേക്കാം എന്ന് അയൽരാജ്യങ്ങൾ ഭയപ്പെടുന്നു.

വരാനിരിക്കുന്ന ചർച്ചകൾ വലിയ തടസ്സങ്ങളെ അഭിമുഖീകരിക്കുന്നു. ഇറാൻ ആണവ സമ്പുഷ്ടീകരണം നിർത്തുക, സമ്പുഷ്ടീകരിച്ച യുറേനിയം ശേഖരം ഉപേക്ഷിക്കുക, നിലവിലുള്ള ആണവ സ്ഥാപനങ്ങൾ പൊളിക്കുക എന്നിവ ട്രംപിൻ്റെ ആവശ്യങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഇറാൻ്റെ പരമോന്നത നേതാവ് ആയത്തൊള്ള അലി ഖമേനി ഈ വ്യവസ്ഥകളെ കീഴടങ്ങലിന് തുല്യമായി കണക്കാക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇരു കക്ഷികളും എത്രത്തോളം വിട്ടുവീഴ്ച ചെയ്യാൻ തയ്യാറാണെന്നത് ഇപ്പോഴും അനിശ്ചിതത്വത്തിലാണ്. ചരിത്രപരമായി, ട്രംപ് ചർച്ചകൾ ആരംഭിക്കുന്നത് പരമാവധി ആവശ്യങ്ങളുമായിട്ടാണെന്നും പിന്നീട് ഒരു മധ്യ നിലപാട് തേടാറുണ്ടെന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.

സ്ഥിതിഗതികളുടെ അടിയന്തിരാവസ്ഥ വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നത് വരാനിരിക്കുന്ന സമയപരിധികളാണ്. ജൂലൈ അവസാനത്തോടെ, 2015 ലെ ആണവ കരാറിൽ ഒപ്പുവച്ച യൂറോപ്യൻ ഒപ്പുകാർ - അതായത് ബ്രിട്ടൻ, ഫ്രാൻസ്, ജർമ്മനി - ഇറാനിൽ ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ ഉപരോധം വീണ്ടും ഏർപ്പെടുത്തണോ എന്ന് തീരുമാനിക്കണം. യഥാർത്ഥ കരാറിൻ്റെ കീഴിൽ നീക്കം ചെയ്ത ഈ ഉപരോധങ്ങൾ ഒക്ടോബർ 18 ന് അവസാനിക്കാൻ പോകുകയാണ്. അവ പുനഃസ്ഥാപിക്കുന്നത് ഇറാൻ്റെ ദുർബലമായ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിൽ കൂടുതൽ സമ്മർദ്ദം ചെലുത്തുകയും അനുസരണം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കാനോ പുനരാലോചന നടത്താനോ ഉള്ള ഒരു തന്ത്രപരമായ ഉത്തോലകമായി വർത്തിക്കുകയും ചെയ്യും. ഇതിനെ കൂടുതൽ സങ്കീർണ്ണമാക്കിക്കൊണ്ട്, ഒക്ടോബറിൽ റഷ്യ യുഎൻ സുരക്ഷാ കൗൺസിലിൻ്റെ പ്രസിഡൻ്റ് സ്ഥാനം ഏറ്റെടുക്കാൻ ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, ഇത് ഉപരോധങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ഏതെങ്കിലും തീരുമാനങ്ങളുടെ ഗതിയെ സ്വാധീനിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.

സൈനിക സംഘർഷത്തിനുള്ള സാധ്യത വളരെ വലുതാണ്. ഉപരോധങ്ങൾ പുനരാരംഭിക്കുന്നതിനോടുള്ള പ്രതികരണമായി ഇറാൻ ആണവ നിരാകരണ ഉടമ്പടിയിൽ നിന്ന് പിന്മാറിയാൽ - അങ്ങനെയൊരു നീക്കം ഇറാൻ ഭീഷണിപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട് - ഇസ്രായേൽ, ഒരുപക്ഷേ യുഎസ് പിന്തുണയോടെ, ഇറാൻ്റെ ആണവ ശേഷി നിർവീര്യമാക്കാൻ സൈനിക നടപടി ആരംഭിച്ചേക്കാം. അത്തരം നടപടികൾ അമേരിക്കൻ, ഇസ്രായേലി, ഗൾഫ് രാജ്യങ്ങളുടെ ലക്ഷ്യസ്ഥാനങ്ങളിൽ ഇറാൻ്റെ ഗണ്യമായ തിരിച്ചടിക്ക് കാരണമാകുകയും വ്യാപകമായ പ്രാദേശിക അസ്ഥിരതയിലേക്ക് നയിക്കുകയും ചെയ്യും. കൂടാതെ, സൈനിക ആക്രമണങ്ങളോടുള്ള പ്രതികരണമായി ഇറാൻ തങ്ങളുടെ ആണവായുധ വികസനം ത്വരിതപ്പെടുത്താനുള്ള അപകടസാധ്യതയുമുണ്ട്.

ചുരുക്കത്തിൽ, ഇറാൻ്റെ ആണവ പരിപാടിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സാഹചര്യം ദൂരവ്യാപകമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങളുള്ള സങ്കീർണ്ണവും അപകടകരവുമായ ഒരു വിഷയമാണ്. ആണവ വ്യാപനം തടയുന്നതിനും വിശാലമായ ഒരു സംഘർഷം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടുന്നത് ഒഴിവാക്കുന്നതിനും അന്താരാഷ്ട്ര സമൂഹം ഒരു സൂക്ഷ്മമായ ബാലൻസ് നിലനിർത്താൻ ശ്രമിക്കുന്നു. വരും മാസങ്ങൾ നയതന്ത്രത്തിന് യുദ്ധത്തിൻ്റെ ഭീഷണിയെ മറികടക്കാൻ കഴിയുമോ എന്ന് നിർണ്ണയിക്കുന്നതിൽ നിർണായകമാകും.